نبات نوعی قند است که از نیشکر بدست آمده و همچنین نوعی شیرینی بسیار قدیمی است که توسط ایرانی‌ها و هندی‌ها مصرف می‌شده است. در فرهنگ ایران زمین، نبات را سنبل شادی می‌دانند و در مراسم‌های مختلف و همچنین جشن عقد و ازدواج از آن برای تزئین سفره عقد یا هفت سین استفاده می‌کنند.

برای تهیه ی نبات، ابتدا شکر را در آب جوش حل ‌می کنند تا محلول درست شود، سپس نخ را در آب آویزان کرده و اجازه می دهند تا خنک شود و بلوری تشکیل شود.این ماده شیرین طی یک مکانیزم فیزیکی تابع زمان و دما، متبلور می شود و به صورت کریستال های زیبا شکل می گیرد.

طبع نبات گرم است و معمولا برای افراد سرد مزاج گزینه درمانی بسیار مناسبی است؛ استفاده از آن در درمان سردی مزاج ریشه در سنت ایران زمین دارد، همچنین خاصیت ملین و ضد نفخ بودن آن مشهور است.

تفاوت اصلی نبات با قند و شکر در اندازه‌های بلور تشکیل دهنده آنها است و از لحاظ ساختاری تفاوت چندانی با هم ندارند. از بلورهای ریز قند یا همان ساکارز، شکر تهیه می‌شود و حبه‌های قند را با اتصال همین بلورهای ریز به یکدیگر درست می‌کنند.

مهم‌ترین فاکتور برای تشخیص یک نبات مرغوب شفافیت بلورهای آن است.

مضرات مصرف نبات

قطعا مصرف هر گونه مواد غذایی به میزان زیاد می‌توان مضر باشد. مصرف نبات نیز برای اشخاصی که از قندخون رنج می‌برند و همچنین افراد چاق و دیابتی توصیه نمی‌شود. زیرا نبات به دلیل رطوبت کمتر، بافت سخت‌تری دارد و همچنین شیرین‌تر از قند هستند.